ترمز یکی از ضروری ترین بخش خودرو به شمار می‌آید و این موضوع بر هیچ کسی پوشیده نیست. این سیستم از قطعات مختلفی ساخته شده که در کنار یکدیگر فرآیند توقف خودرو را انجام می‌دهند.
یکی از اصلی ترین و مهم ترین قطعات آن لنت ترمز است. هرگونه مشکل در این قطعه می‌تواند توقف خودرو با مشکل جدید روبه رو کند.
این بخش از سایت برای معرفی و آشنایی شما با لنت ترمز تهیه شده است. در طول این متن هر آنچه که باید درباره لنت و راه‌های نگهداری از آن بدانید را خدمتتان ارائه می‌کنیم.
لنت ترمز چیست؟
ترمز‌ها وظیفه توقف خودرو را به عهده دارند. آن‌ها می‌توانند در شرایط اضطراری خودرو در حال حرکت را متوقف سازند. همانطور که می‌دانید این کار تنها با فشردن پدال انجام نمی‌گیرد. بلکه برای توقف نیاز به یک نیروی اصطکاک دارد که توسط لنت تامین می‌گردد. این قطعات انواع مختلفی داشته و در جنس‌های متفاوتی تهیه می‌گردند.
لنت‌های ترمز بسته با توجه به دلایل مختلف دارای طول عمر مختلفی نیز می‌باشند و بسته به کارکرد، جنس و عوامل دیگر باید به صورت دوره ای بررسی شده و تعویض شوند.
لنت ترمز چه عملکردی دارد؟
لنت‌های ترمز از دو قطعه زیر تشکیل شده اند:
- کفشک لنت
- لقمه لنت: این قطعه همان اصطکاکی است که موجب توقف خودرو می‌گردد.
هنگامی‌که شما پدال ترمز را برای توقف فشار می‌دهید، لقمه لنت به روتر ترمز چسبیده و خودرو را متوقف می‌سازد. لنت ترمز باید در مقابل گرما و سائیدگی مقاوم باشد و به کاسه ترمز ضربه وارد نکند.
لنت ترمز از چه جنسی ساخته می‌شود؟
در گذشته لنت‌های ترمز از آزبست تولید می‌گشت. آزبست عملکرد مناسبی داشت و گرمای تولید شده را پراکنده می‌کرد. تنها مشکل استفاده از آن این بود که در هنگام ترمز گرفتن، گرد و غبار ایجاد می‌کرد. به همین دلیل جنس‌های مختلفی از لنت ترمز مانند شیشه، لاستیک، رزین و مواد آلی و غیر آزبستی تولید گشته و روانه بازار شده ند.
البته این نوع از لنت‌های جدید تنها در خودروهای معمولی استفاده می‌گردد و در خودروهای سنگین و مسابقه ای به دلیل بالابودن وزن یا سرعت بالا کاربرد ندارد. همانطور که می‌دانید گاها خودروهای مسابقه ای در سرعت‌های بالا متوقف می‌شوند و این نوع از لنت‌ها برای آن‌ها مناسب نخواهد بود.
انواع لنت ترمز
لنت‌های ترمز بر اساس لقمه لنت به پنج دسته زیر تقسیم می‌شوند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم. هر یک از آن تفاوت‌هایی از نظر ظاهر و جنس با یکدیگر داشته و طول عمر متفاوتی دارند.
لنت ارگانیک
در اولین گروه از آن‌ها به لنت ارگانیک می‌پردازیم. این نوع از لنت‌ها طول عمر پایینی داشته و نسبت به سایر لنت‌های ترمز ارزان تر است. لنت‌های ترمز ارگانیک همانطور که از نامش پیداست، ارگانیک بوده و در ساخت آن‌ها از فلزات استفاده نشده است.
لنت نیمه متالیک
لنت‌های نیمه متالیک که به لنت‌های نیمه فلزی نیز معروف اند، قدرت بالایی دارند. در تهیه و ساخت آن‌ها از ۴۰ درصد مس برای اصطکاک ودوام بالاتر استفاده شده است. لنت‌های نیمه متالیک طول عمر بالایی داشته و قیمت و هزینه آن‌ها تقریبا مناسب است. از معایب لنت نیمه فلزی می‌توان به ایجاد سروصدای زیاد اشاره کرد.
لنت فلزی
لنت‌های فلزی مقاومت بالایی داشته و از قیمت مناسبی در بازار برخورداند. اکثر آن‌ها از جنس آهن، مس، فولاد و گرافیت ساخته می‌شوند. متاسفانه وزن لنت فلزی نسبتا بالا است و موجب خوردگی روتر می‌گردد. همچنین به دلیل بالا بودن وزن در برخی از خودروها مانند خودروی مسابقه ای استفاده نمی‌شود. از دیگر معایبی که نشئت گرفته از وزن بالای آن می‌باشد، افزایش میزان سوخت است. در واقع وزن بالای لنت بر میزان سوخت تاثیرگذار است. البته از نکات مثبت این نوع لنت نیز می‌توان به عملکرد مناسب آن در هنگام داغ شدن اشاره کرد.
لنت سرامیکی
لنت‌های سرامیکی از جمله لنت‌های پر کاربرد در ماشین‌های مسابقه ای هستند. این نوع از لنت‌ها وزن پایینی داشته اما قیمت آن‌ها نسبتا زیاد است. در تولید و ساخت آن‌ها از الیاف سرامیک، مواد چسبنده و مواد پرکننده استفاده شده است. لنت‌های سرامیکی گرما را به خوبی دفع کرده و گرد و غبار ایجاد نمی‌کند. این عملکرد آن‌ها موجب کارایی مناسب و دقیق لنت‌های سرامیکی می‌گردد.
لنت زینتری
این نوع از لنت‌ها به دلیل دوام و عملکرد پایین سیستم ترمز در خودروهای معمولی استفاده نمی‌گردد و تنها برخی از افراد آن را در خودروهای آفرود به کار می‌برند.
چرا باید لنت ترمز‌ها را تعویض کنیم؟
شاید شما هم بارها با واژه تمام شدن لنت روبه رو شده باشید. منظور از تمام شدن لنت این است که سطح اصطکاکی لنت به پایان رسیده است. در چنین شرایطی ترمز خودرو به درستی کار نمی‌کند و زمان توقف افزایش می‌یابد. این موضوع می‌تواند کیفیت رانندگی را با مشکل جدی روبه رو کرده و حوادث مختلفی را رقم زند.
چه زمانی بایدلنت ترمز را تعویض کنیم ؟
شاید این سوال نیز برای شما هم به وجود آمده باشد. در بخش قبلی به تمام شدن لنت ترمز اشاره کردیم. اما تمام شدن لنت ترمز چه نشانه‌هایی دارد؟
در خودورهای قدیمی، رانندگان این مشکل را از روی فشردن پدال ترمز تشخیص می‌دادند. در واقع اگر پدال ترمز سالم باشد، با فشرده شدن خودرو واکنش نشان داده و متوقف می‌شود. در غیر این صورت خودرو دیر تر متوقف می‌گردد.
در خودروهای جدید، راه حل‌های دیگری نیز وجود دارد. اگر سطح روغن از مقدار استاندارد کمتر باشد، لنت ترمز شما پایان یافته و زمان تعویض آن به پایان رسیده است. البته قبل از آن باید از سالم بودن مخزن روغن مطمئن شوید.
علارقم مطالب فوق ، اغلب کارشناس خودرو پیشنهاد می‌کنند که هر ۱۵ هزار کیلومتر ترمز خودرو توسط مکانیک مورد بررسی قرار گیرد. همچنین اگر می‌خواهید ترمز خودرو کارایی بهتر و بیشتری داشته باشد، هر ۵۰۰۰۰ هزار کیلومتر اقدام به تعویض لنت خودرو نمایید.
نشانه‌هایی که نشان می‌دهد زمان تعویض لنت ترمز فرا رسیده است:
در وهله اول این وظیفه راننده است که قطعات خودرو را به صورت دوره ای بررسی کند و از تعمیر یا تعویض آن‌ها غافل نشود. اما گاهی اوقات به دلیل مشغله‌های فکری این موضوع به فراموشی سپرده می‌شود. همانطور که گفتیم لنت‌های ترمز باید به صورت دوره‌ای بررسی شوند تا از بروز هرگونه مشکلی جلوگیری گردد. در صورتی که اقدامات اولیه انجام نشود، تمام شدن لنت یا هر مشکل دیگری در آن، با نشانه‌های زیر نمایان می‌گردند.
· روشن شدن چراغ هشدار ترمز
امروزه در اغلب خودروها از سنسورهای هشدار ترمز استفاده شده است. این چراغ‌ها هنگامی‌که ترمز خودرو مشکل داشته یا زمان تعویض آن‌ها فرا رسیده و باید نسبت به آن اقدام کنید.
قابل به ذکر است که روشن شدن چراغ هشدار ترمز نشان دهنده یک مشکل جدی است و هرگونه سهل انگاری یا غفلت در آن می‌تواند، نشان از مشکل جدی در آن باشد.
· کاهش قدرت ترمز
کاهش کیفیت لنت ترمز و نمایان شدن هر گونه فرسودگی در آن، موجب افت کیفیت و قدرت ترمز می‌گردد. افزایش دما، فرسودگی، خوردگی و … می‌تواند در قدرت ترمز تاثیر بسزایی داشته باشد. همانطور که می‌دانید قدرت ترمز در کنترل و امنیت خودرو نقش داشته و این شرایط را هنگامی‌که مجبور به ترمز سنگین می‌شوید، حس خواهید کرد.
نکته: لطفا در هنگام مواجه با کاهش قدرت ترمز، این مسئله را جدی تلقی کرده و سریعاً نسبت به بررسی یا تعویض لنت ترمز اقدام کنید.
· کشیدگی خودرو به یک سمت در هنگام ترمز گرفتن
گاهی اوقات این شرایط برای برخی از خودروها پیش می‌آید که در هنگام فشردن پدال ترمز، خودرو به یک سمت مانند چپ، راست، جلو یا عقب کشیده می‌شود. در چنین شرایطی ممکن است ترمز خودرو با مشکلات زیر روبه رو شده باشد:
- ممکن است که در صفحه ترمز، مشکلات زیر به وجود آمده باشد.
- اگر سیستم تعلیق تراز نباشد، چنین حالتی برای خودروی شما به وجود می‌آید.
- در صورت بروز این شرایط، تایرهای خودرو را بررسی کنید. زیرا اگر تایر خودرو ساییده باشد، این اتفاق رخ می‌دهد.
- ممکن است که در تایرها خوردگی‌های غیر یکسان به وجود آمده باشد. در چنین شرایطی نیز این اتفاق رخ خواهد داد.
با توجه به مطالب و نکاتی که ارائه کردیم در چنین شرایطی باید دو بخش از خودرو یعنی لنت ترمز و تایرها را بررسی کنید.
· ایجاد لرزش در خودرو یا در پدال
یکی از مشکلات شایعه‌ای که اغلب رانندگان تجربه می‌کنند، ایجاد لرزش در پدال ترمز یا خودرو است. به خاطر داشته باشید که گذشت زمان و گرمای زیاد می‌تواند در طول عمر و کیفیت ترمز تاثیر مستقیمی‌داشته باشد. گرمای زیاد و گذشت زمان می‌تواند موجب تاب یا هر گونه مشکلی دیگر در روترهای ترمز گردند. در چنین شرایطی و ایجاد هر گونه مشکل در روتر باید لنت‌های خودرو و روتر تعویض گردد.
نکته: در صورت بروز این مشکل در اسرع وقت خودروی خودر را به یک کارشناس نشان دهید و از ادامه رانندگی با آن بپرهیزید.
· شنیدن شدن سرو صدا از سیستم ترمز
از نشانه‌هایی که تعویض لنت‌ها را به شما گوشزد می‌کند، شنیدن سروصدا از ترمز است. اگر لنت ترمز تمام شده یا زمان پایان آن فرا رسیده باشد، صداهای زیادی از سیستم ترمز به گوش می‌رسد. به خاطر داشته باشید که این صداها چه در مواقعی که پدال ترمز را فشار می‌دهید و چه در حالت عادی شنیده خواهند شد.
از طرفی اگر لنت ترمز به طور کلی تمام شده باشد نیز با فشردن پدال ترمز نوعی صدای ساییدگی به گوش خواهد رسید. شنیدن این صدا به معنا تعویض لنت ترمز در اسرع وقت است. زیرا در چنین شرایطی رانندگی خطرناک بوده و جان سرنشینان آن در خطر است.
· پله پله شدن پدال ترمز
گاهی اوقات ترمز خودور به درستی کار نمی‌کند و شما پله پله شدن پدال را در زیر پاهایتان حس می‌کنید یا ممکن است که پدال ترمز را تا آخر فشار دهید، بروز چنین شرایطی می‌تواند یکی از نشانه‌های تمام شدن لنت ترمز با وجود مشکل در آن باشد.
· چرب شدن سطح لنت
هر گونه مشکل فنی در خودرو می‌تواند در سلامت و کارایی سایر قطعات تاثیر گذار باشد. مثلا وجود برخی از مشکلات فنی در خودرو می‌تواند موجب نشت روغن به سطح لنت ترمز شده و مشکلاتی را برای آن به همراه آورد.
· شیشه یا صیقلی شدن سطح روی لنت
تششخیص لوازم و قطعات اصل خودرو کار راحتی نیست. متاسفانه برخی افراد از لنت‌های بی کیفیت یا تقلبی استفاده می‌کنند. به خاطر داشته باشید که اگر لنت‌های استفاده شده از کیفیت کافی و استاندارد برخوردار نباشند، سریعتر خراب شده و سطح آن‌ها شیشه ای یا صیقلی می‌گردد.
· ایجاد ترک یا شکستگی بر روی لنت
اگر شما هم جزء کسانی هستید که در سرعت‌های بالا از ترمز استفاده می‌کنید، پس باید مراقب شکسته شدن یا ترک خوردن لنت‌ها باشید. ترمز زدن‌های پی در پی در سرعت بالا موجب فشار ناگهانی بر لنت ترمز در دمای بالا می‌گردد.
· چسبیدن لنت به دیسک ترمز در حالی که ترمز نگرفته اید
گاهی اوقات به دلیل استفاده از لنت‌های بی کیفیت و غیر استاندارد ممکن است که بدون آنکه پای خود را بر پدال ترمز فشار دهید، لنت ترمز به دیسک برخورد کند یا بچسبد. در چنین شرایطی شما چاره ای جزء تعویض لنت‌ها ندارید و باید در اسرع وقت اقدام کنید.
· سوت کشیدن یا خرخر کردن
از نشانه‌های تعویض لنت به سروصدای زیاد اشاره کردیم. اما گاهی اوقات با فشردن پدال ترمز صدای سوت یا خرخر به گوش می‌رسد. این صداها به دلیل برخورد و ضربه به دیسک ترمز رخ می‌دهد و بیانگر زمان تعویض لنت است.
عواملی که طول عمر لنت ترمز تاثیرگذار است؟
شما می‌توانید با انجام و رعایت یک سری نکات تا حدالامکان از تمام شدن یا آسیب به لنت‌های خودرو جلوگیری کنید. همانطور که می‌دانید هزینه تعمیر و خرید لوازم یدکی خودرو نسبتا بالاست. بنابراین بهتر است که در حفظ و نگهداری آن‌ها دقیق باشیم.
· مسیر رانندگی
مطمئنا می‌دانید که مسیری که رانندگی می‌کنید، تا حد زیادی در ماندگاری لنت‌های شما تاثیر گذار است. مثلا خودرویی که در سطح شهر فعالیت می‌کند، سریعتر لنت ترمز مصرف می‌کند. به عبارتی دیگر طول عمر لنت ترمز خودروهای بیرون شهری مانند آزادراه‌ها بیشتر از خودروهایی که درون شهر مشغول به کار هستند.
درواقع هر چقدر تعداد توقف‌ها و حرکت مجدد خودرو بیشتر باشد، سریعتر لنت تمام می‌کند. در سطح درون شهری نیز به همین دلیل است زیرا یک خودرو ممکن است که در طول یک ساعت بارها توقف کرده و مجددا شروع به حرکت کند
· تعداد مسافران
به خاطر داشته باشید که تعداد مسافران رابطه نزدیکی با طول عمر لنت دارد. درواقع در خودرویی که تعداد مسافران آن نسبتا زیاد است، مسافت توقف بیشتری دارد. در واقع برای توقف و نگهداشتن خودرو فشار بیشتری را تحمل می‌کند.
مثلا خودروهای شخصی که تنها خانواده خود را سوار می‌کنند، دیر از خودروهای مسافربری لنت تمام می‌کنند.
· کیفیت لنت ترمز
همانطور که در بخش انواع لنت خواندیم، لنت‌های مختلف با جنس‌های متفاوت طول عمر متفاوتی خواهند داشت. مثلا لنت‌های اورگانیک علارقم ارزان بودن، نسبت به سایر لنت‌ها طول عمر کمتری دارند. یا لنت‌های سرامیکی، بالاترین طول عمر را داشته اما هزینه و قیمت آن بیشتر است. در میان آن‌ها لنت‌های نیمه یا لنت‌های کم فلز دارای طول عمر و قیمت متوسطی هستند.
بهتر است بدانید که لنت‌های جلوی خودرو زودتر از لنت‌های عقب به پایان می‌رسد. دلیل آن هم این است که بیشتر حجم فشار بر روی لنت‌های جلوی خودروست.
· طول مسافت
طبیعی است که هر چقدر مسافت بیشتری را برانید، سریعتر لنت تمام کرده و نیاز به تعویض خواهید داشت. از حداقل کاری که می‌توانید در جهت افزایش طول عمر لنت‌هایتان انجام دهید این است که تنها در مسافت‌های ضروری از خودرویتان استفاده کنید.
· نحوه رانندگی
نحوه یا سبک رانندگی نیز بر طول عمر لنت‌های خودرو تاثیرگذار است. در واقع هر چقدر که شما رانندگی تهاجمی‌تر و خطرناک تری داشته باشید، سریعتر نیاز به تعویض لنت‌هایتان خواهید داشت.
زیرا هنگامی‌که در سرعت و فشار بالا از ترمز استفاده می‌کنید، فشار بیشتری به آن وارد می‌گردد.
· سفت بودن پدال ترمز
لنت‌های ترمز با توجه به نوع استفاده و جنس متفاوت هستند. مثلا لنت‌هایی که از نوع سفت و سخت هستند، مدت زمانی را برای گرم شدن و عملکرد مناسب احتیاج دارند. این نوع لنت‌ها اگر به درستی مورد استفاده قرار گیرند دوام بالایی دارند. در اغلب خودروهای معمولی از این نوع لنت استفاده شده است.
برخی از لنت‌ها نرم بوده و مخصوص خودروهایی است که با سرعت کم رانندگی می‌کنند. این نوع از لنت‌ها باید در سرعت پایین مورد استفاده قرار گیرد و اگر در سرعت‌های بالا از آن‌ها استفاده شود، ذوب شده و بر روی ترمز بریزد.
چند نکته مهم در افزایش طول عمر لنت
حال که با تمام جزئیات لنت ترمز آشنا شدید و موارد تاثیر گذار بر آن را شناخیتد، وقت آن رسیده است که کمی‌درباره افزایش طول عمر لنت صحبت کنیم. در واقع علاوه بر رعایت موارد فوق، با انجام این کارها می‌توانید طول عمر لنت ترمز را افزایش دهید.
- از ترمزهای ناگهانی بپرهیزید: به خاطر داشته باشید که هر گونه ترمز ناگهانی می‌تواند فشار زیادی را به ترمز و سایر قطعات خودرو وارد کند. درواقع شما می‌توانید به جای ترمزهای پی در پی پای خود را از روی پدال ترمز بردارید. مثلا اگر می‌دانید که قرار است کمی‌جلوتر خودروی خود را متوقف کنید، در ابتدا پای خود را از روی پدال گاز برداشته و در نهایت پدال ترمز را فشار دهید.
- در ترافیک زودتر ترمز کنید: هر چقدر که زمان ترمز گیری افزایش یابد، فشار وارده بر روی لنت‌ها کاهش می‌یاد. شما می‌توانید قبل از رسیدن به ترافیک پای خود را بر روی ترمز فشار داده و سرعت خودرو را کاهش دهید.
- از رانندگی تهاجمی بپرهیزید: همانطور که در مطالب فوق نیز به آن اشاره شد، رانندگی تهاجمی‌طول عمر لنت ترمز را کاهش می‌دهد. با اندکی تصحیح نحوه رانندگی نه تنها از کوتاه شدن طول عمر خودرو جلوگیری می‌کنید، بلکه موجب افزایش آن نیز می‌گردید. رانندگی‌های تهاجمی‌و پر خطر، ترمزهای پی درپی و ممتدد را در پی خواهد داشت.
- تا حدالامکان از وسایل اضافی در خودرو بپرهیزید: اگر در دفترچه خودروهای خریداری شده نگاهی بیاندازید، حاداکثر بار قابل حمل در آن ذکر شده است. هر گونه بار اضافی می‌تواند موجب آسیب به قطعات خودرو گردد. بارهای اضافی بر طول عمر لنت‌ها نیز تاثیرگذار است. زیرا هرچقدر حجم و اندازه آن بیشتر باشد، فشار بیشتری بر سیستم ترمز وارد می‌گردد. بنابراین توصیه می‌شود که برای افزایش طول عمر خودروی خود نیز از آن اجتناب کنید.
- از اجناس با کیفیت استفاده کنید: همانطور که اشاره کردیم، سلامتی قطعات خودرو به یکدیگر مرتبط است و هر گونه مشکل در آن‌ها می‌تواند بر کیفیت سایر قطعات تاثیرگذار باشد. بنابراین برای افزایش طول عمر لنت ترمز، در خرید و انتخاب قطعات تاثیرگذار بر آن نیز دقیق باشید.
اقداماتی که باید بعد از تعویض لنت ترمز انجام دهیم؟
به خاطر داشته باشید که لنت‌هایی که تازه نصب کرده اید، ممکن است که عملکرد مناسبی نداشته باشند. در واقع اغلب کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که ۵کیلومتر اولیه را با احتیاط رانندگی کنید تا لنت‌های ترمز به اصطلاح جا بیافتند. هر گونه فشار یا خطا بر روی آن‌ها می‌تواند موجب آسیب به لنت یا سیستم ترمز گردد و هر گونه مشکل در سیستم ترمز می‌تواند جان سرنشینان خودرو را به خطر بیاندازد.
راهنمای خرید لنت و دیسک ترمز
در طول این نوشته چندباری به دیسک ترمز اشاره کردیم. به خاطر داشته باشید که هر اقدامی‌که موجب آسیب به لنت ترمز می‌گردد، می‌تواند در خرابی یا ایجاد مشکل در دیسک نیز تاثیرگذار باشد. اما به طور کلی طول عمر این قطعه از لنت بیشتر است.
علارقم این گاهی اوقات با توجه به بروز برخی از مسائل و مشکلات مانند نازک شدن دیسک در طول زمان، مجبور به تعویض آن به همراه لنت ترمز گردید.
کیفیت و استاندارد بودن قطعات خودرو از مهم ترین نکاتی است که در کیفیت رانندگی، طول عمر قطعات آن و سلامتی شما موثر است. از طرفی قیمت و هزینه یکی از معیارهای اصلی و مهم در خرید به شمار می‌آید. جی آی اس پی، ارائه دهنده انواع قطعات خودرو به شمار می‌آید. این شرکت با انجام یک سری سلسله مراتب، مشکلات کیفیت و قیمت را حل کرده است.
شما می‌توانید محصولات مورد نظر خود را در سایت پیدا کرده و سپس از طریق نمایندگی‌ها با ما ارتباط بر قرار کنید.